Zestaw książek Ester Singer Kreitman

Rodowód – Ester Singer Kreitman

Zbiór opowiadań Rodowód Ester Singer Kreitman ukazał się w 2016 roku nakładem wydawnictw Teatr NN – Ośrodek Brama Grodzka oraz Fame Art. Książka prezentuje opis codzienności w polskich miasteczkach żydowskich i realia życia na emigracji, a zarazem niebanalny humor i wyjątkowy zmysł obserwacji autorki. Rodowód to pierwsze tłumaczenie tak obszernego działa Ester Singer Kreitman na język polski.

Zbiór opowiadań Rodowód to pierwsza książka Ester Kreitman, która ukazała się w Polsce. Wcześniej zostały opublikowane jedynie fragmenty jej twórczości w tłumaczeniu Magdaleny Ruty.

Prezentowany zbiór składa się z dwóch części – pierwsza z nich to Opowiadania ze sztetł, druga Opowiadania londyńskie. Pięć pierwszych opowiadań stanowi opis życia w polskich miasteczkach żydowskich, pozostałe historie dzieją się w Londynie podczas II wojny światowej i krótko po niej.

W swoich utworach Ester Kreitman odwołuje się do wątków autobiograficznych, które pozwalają czytelnikowi poznać rodzinę Singerów z kobiecej perspektywy. Matka autorki, Batszewa Singer, córka rabina z Biłgoraja, nie była zachwycona narodzinami dziewczynki i oddała dziecko na trzy lata wiejskiej mamce. Kołyskę umieszczono pod stołem, ponieważ było to jedyne wolne miejsce w niewielkiej chacie, co spowodowało trwałe uszkodzenie wzroku Ester. Historię opartą na tych wydarzeniach można przeczytać w otwierającym książkę opowiadaniu Nowy świat. Ester, mimo że pierwsza w rodzinie zaczęła pisać, dorastała w cieniu młodszych braci. Marzyła o studiach, ale to synów rodzice postanowili wykształcić. Czasy, w których żyła, oraz obowiązujące wówczas normy społeczne nie sprzyjały rozkwitowi jej kariery.

Singerowie to nie tylko dwóch utalentowanych braci. W trakcie lektur i poszukiwań przekonałam się, że ta rodzina wydała również niezwykłe kobiety. Choć Ester Kreitman nie może się już cieszyć zainteresowaniem, jakie (znów) wzbudzają jej utwory w wielu krajach, postanowiłam zawalczyć o nią i w jej imieniu – nie tylko w obronie dobrej literatury, ale też w obronie kobiety, która nie doczekała się uznania, na które zasługuje.

Z przedmowy Natalii Moskal, która zafascynowana twórczością Ester Kreitman, doprowadziła do wydania Rodowodu w polskim przekładzie

Dar obserwacji, specyficzny humor (nierzadko przez łzy) i ironiczny dystans sprawiają, że wiele z tych tekstów nadal – mimo niemal siedemdziesięciu lat dzielących nas od ich powstania – bawi i wzrusza. Inne, skromnie określone przez autorkę mianem „szkiców”, zasługują na uwagę choćby ze względu na trafnie uchwycony kontekst kulturowy i historyczny.

Z posłowia prof. Moniki Adamczyk-Garbowskiej

MECENASI:

Lavora Design
Inngen S.A.
PPMB Niemce
Kruszywa Niemce
Konsbud
Polish Herbs

Taniec Demonów – Ester Singer Kreitman

„Taniec demonów” to wersja w zmienionej szacie graficznej i miękkiej oprawie z edycji 2023. Pozostałe książki to polskie pierwsze wydania w twardej oprawie.

Bohaterką książki jest Dwojrele, żydowska dziewczynka, która od dziecka pragnie zdobyć wykształcenie, nauczyć się pisać i zostać pisarką. Dlatego też szuka różnych sposobów, żeby uwolnić się od nieakceptowanej przez siebie tradycji – namiętnie studiuje gramatykę rosyjską, zaczytuje się Puszkinem, dołącza do partii socjalistycznej, a nawet wychodzi za mąż tylko po to, by uciec z domu. Wszelkie plany i nadzieje okazują się jednak złudne.

Ta przejmująca i momentami zabawna autobiograficzna historia dorastania córki rabina w pierwszych dekadach XX wieku jest opowieścią o zawiedzionych nadziejach na lepsze życie. Towarzysząc bohaterce w kolejnych etapach życiowej podróży z małej wioski do sztetla, Warszawy, Berlina i Antwerpii, przekonujemy się, że ówczesne marzenia o „szerokim świecie” nie są aż tak bardzo odległe od dzisiejszych pragnień młodych mieszkańców Biłgoraja, miejsca urodzenia autorki, czy Leoncina, gdzie przyszedł na świat jej słynny brat Izaak Baszewis Singer.

prof. Andrzej Pawelec

Powieść została po raz pierwszy wydana w Warszawie w 1936 r. przez wydawnictwo Ch. Brzoza w języku jidysz. Następnie – pod tytułem Deborah – została przetłumaczona przez syna Kreitman, Maurice’a Carra, na język angielski. Z tekstów źródłowych wynika, że Ester Kreitman czuwała nad powstawaniem tego przekładu. Wydawnictwo Fame Art zadecydowało się wydać książkę bazującą właśnie na angielskiej wersji, wyjaśniając jednocześnie we wstępie genezę różnic między tekstem oryginalnym, napisanym w jidysz, a tłumaczeniem Carra.

Przekład prof. Andrzeja Pawelca powstał dwadzieścia lat temu, ale wcześniej go nie wydano. Obecnie został poddany ponownej redakcji oraz korekcie merytorycznej dokonanej przez Magdalenę Sitarz i Magdalenę Rutę, która swego czasu podjęła się przetłumaczenia z jidysz fragmentów Tańca Demonów i bardzo dobrze zna twórczość Ester Kreitman.

MECENASI:

Lavora Design
Inngen S.A.
PPMB Niemce
Kruszywa Niemce
Konsbud
Polish Herbs

Brylanty – Ester Singer Kreitman

Trzecia w dorobku wydawnictwa Fame Art książka wydobywająca z cienia pisarstwo siostry słynnych braci Singerów.

Tytuł tej powieści doskonale oddaje styl i język autorki. Ester Kreitman była bowiem prawdziwym brylantem literatury, niesłusznie przez lata skazanym na trwanie w drugim szeregu, w cieniu wybitnie utalentowanych braci – Izaaka Baszewisa oraz Izraela Joszuy Singerów.

Powieść, której akcja rozgrywa się w czasie I wojny światowej w środowisku antwerpijskich szlifierzy i handlarzy diamentów, dobitnie pokazuje, że Kreitman była mistrzynią frazy. Potrafiła jak mało kto dobierać słowa, by opisać świat, którego była baczną obserwatorką.

Warto sięgnąć po ten doskonały przekład z jidysz, by poznać i odzyskać Ester siostrę Singerów dla przyszłych pokoleń. To część naszego wspólnego dziedzictwa.

Michał Nogaś, dziennikarz „Gazety Wyborczej”, a dawniej radiowej „Trójki”, prowadzi Radio Książki, można go również usłyszeć w podcaście „8.10” oraz Radiu Nowy Świat

Wreszcie dostajemy do rąk pierwsze polskie wydanie Briliantn, powieści napisanej w 1944 r. przez Ester Kreitman, urodzoną w Biłgoraju starszą siostrę Izraela Joszuy Singera i noblisty Izaaka Baszewisa Singera. Opowiadając o rodzinie bogatego ortodoksyjnego handlarza diamentów z Antwerpii – mieszczańskim życiu w przeddzień pierwszej wojny światowej, ucieczce do Londynu i próbie powrotu – Kreitman kreśli niezwykły obraz odchodzącego świata, w którym tradycja przenika się z dekadencją. Wprowadza wyraziste bohaterki i bohaterów, opisuje relacje, zwyczaje, procesy. Dając nową, kobiecą perspektywę, uzupełnia o brakujące elementy nasze wyobrażenie o rzeczywistości, która bezpowrotnie zniknęła.

Patrycja Dołowy, pisarka, artystka multimedialna, działaczka społeczna, popularyzatorka nauki i sztuki

PATRONAT:

„Zwierciadło”
Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
POLIN
Chidusz Magazyn Żydowski

MECENASI:

Lavora Design
Inngen S.A.
PPMB Niemce
Kruszywa Niemce
Konsbud
Polish Herbs